به گزارش تحریریه، سرودن شعر، تَمثُّل و شاهد مثال آوردن شعری،یکی از نکات مهمی است که از صدر اسلام و از طریق خاندان عترت (ع) مشاهده می نماییم. علاوه بر این که هم در قرآن و هم در احادیث پیامبر و اهل بیت طاهرین آن حضرت، مطالب عمیقی در وصف شعر حق و شاعران حق طلب گفته شده است.از صدر اسلام نیز چه بسیار شاعرانی بوده اند که بر این نهج نورانی حرکت کرده و با توصیف زیبا، آرایه های آهنگین، مُسَجَّع و مُقَفّی از مبانی اصیلِ توحید، نبوت، امامت و مصداقِ اصیل و برآمدۀ آن در غدیرخُم یعنی امیرمؤمنان،علی بن ابی طالب(ع) با سرودن چَکامه ها و قصائدِ جگرسوزی که بر رخدادهای اسف بار و جانگدازی که باعث محرومیت جامعه و نظام اسلامی و به تَبَع آن همۀ جوامع انسانی و آحاد بشر تشنۀ عدالت و معنویت از رهبری، زعامت و حاکمیت سیاسی آن امام حق و فرزندان طاهرین وی، با شهادت همسر مظلومه اش سیدة نساء العالمین، اولین شهید مسیرِ دفاع از ولایت و رهبری تا شهادت مظلومانۀ سبط اکبر نبی(ص) یعنی امام مجتبی(ع) و حماسۀ جانسوز کربلا و شهادت امام حسین و یاران عاشورایی وی گردید، مسیر بصیرت را همواره نگاه داشته و مورد تمجید آل الله(ع)بوده اند.

در واقع، واقعۀ جانسوز کربلا، مهم ترین نهضت اصیلی بود که در دفاع از مرزهای شرف و انسانیت، دین مداری آگاهانه و از روی حقیقت،آزادگی،شرف و حریت که طول تاریخ به وقوع پیوسته می باشد. شعاع انوار تابناک این انقلاب بزرگ چنان بود که بقاء اسلام ناب محمدی(ص)را تضمین نمود. به طور قطع اگر خون پاک سالار شهیدان و اصحاب باوفایش در این مسیر ریخته نمی شد، امروزه اثری از دین و دیانت نبود و آنچه که باقی می ماند، ملعبه و مضحکه ای در دست یزیدیان و طاغوتیان سده های مختلف بود که بشر و بشریت را به بردگی می کشیدند و همگان این وضع را خواست و مشیت خداوند تلقی می نمودند!

 به طور قطع در مانایی حماسۀ حسینی(ع)، این شاعران جان سوختۀ عاشق و محب اهل بیت(ع)بودند که با سرودن مراثی جانسوز و بیان چکامه های حماسی، حقایق بلند و اهداف متعالی نهضت کربلائیان را انشاء و تبیین نموده و با الهام از سیرۀ امام زین العابدین(ع) و نسل طاهرین وی در زنده نگاه داشتن مآثر نینوایی،ابیاتی را در قالب قصاید عالیة المضامین سروده و به یادگار گذاشتند. در این قافله، دریادلانی چونان کُمیت اسدی، سید حِمیَری، دِعبِل خُزاعی، سید رضی و... در عرب زبانان و کسایی مَروَزی، محتشم کاشانی و یحیوی در فارسی و آذری سرایان و همینطور، چکامه سرایانی از زبان اردو(هندی) و کُردی ازجملۀ جان سوختگانی بودند که سروده هایشان شمع محفل عاشقان حسینی در طول تاریخ از صدر تا معاصر گردید.

در این نوشتار، همچنین به برخی سروده ها از صدر اسلام چه از سوی خاندان وحی و چه قصائد عالی در وصف اهل بیت(ع) نیز،به دلیل اهمیت آن عنایت شده است. بنابراین، محور اصلی این پژوهش بر مبنای روش توصیفی و تحلیلی، پاسخ به این مسئلۀ اصلی است که علاوه بر توجه به تمثلات شعری آل الله که مبتنی بر حقایق الهی بیان وانشاء شده، حد جامع و قدر متیقن در سروده های نینوایی در چکامه های جانسوز شعراء اهل بیت(ع)چه نکاتی بوده که در دل و قلب جوامع انسانی رسوخ و نفوذ نموده به نحوی که جاذبۀ آن تا شعاع غیرقابل تصور نفوذ کرده و مغناطیس آن از هر کهربایی،عمیق تر و سریع تر عمل کرده و می نماید؟

به نظر می رسد که  پاسخ این مسئله را در نگاه عمیق این چکامه سرایان به حقیقت نهضت حسینی(ع) می توان پیدا نمود که از آموزه های ناب مکتب اهل بیت(ع)نشـات گرفته است. علاوه بر این، اثربخشی این سروده ها نیز علاوه بر شخصیت سرایندگان آن به میزان توجه،عشق و معرفت ایشان بوده است. طبعا هدفی که از این پژوهش توصیفی و تحلیلی مَدّ نظر است، ثمر بخشی آن در وحدت بین مذاهب اسلامی و مکاتب توحیدی بلکه همۀ انسان های آزاداندیش است که از شور و شعور عاشورایی درس گرفته و خواهند گرفت.به همین جهت،به مفاهیمی مانند اهل بیت(ع)، قیام حسینی(ع)، غدیرخم، حسّان بن ثابت، اشعار عاشورایی، دعبل خُزاعی و محتشم کاشانی، عنایت خواهد شد.

وَاللَّهُ یَقُولُ الْحَقَّ وَهُوَ یَهْدِی السَّبِیلَ

پایان/